VI. Co dzieje się w sytuacji, gdy termin związania ofertą upłynie, a postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego nadal nie jest rozstrzygnięte?
Praktyka pokazuje, że może dojść do sytuacji, w której termin związania ofertą skończył się, a wykonawca nie został wybrany. Do takiej sytuacji może dość czy to z powodu braku wezwania wykonawców do wyrażenia zgody na przedłużenie terminu, czy też faktu, iż wybór wykonawcy trwa tak długo, że termin związania ofertą upłynął pomimo wcześniejszego wydłużenia terminu związania ofertą.
Taka sytuacja nie zmienia pozycji wykonawcy, który nie odczuje żadnych negatywnych skutków upływu terminu związania ofertą, jest jednak naprawdę niekorzystna dla zamawiającego. W przypadku upływu terminu związania ofertą, zamawiający traci gwarancję, że wykonawca, którego wybierze w postępowaniu, przystąpi do zawarcia umowy o wykonanie zamówienia publicznego.
Inną kwestią wynikającą jest fakt, iż zgodnie z art. 98 ust. 1 pkt 1 PZP w terminie 7 dni od dnia upływu terminu związania, zamawiający zobowiązany jest zwrócić wykonawcom wniesione przez nich wadium.
VII. Podsumowanie
Instytucja związania ofertą jest w mojej ocenie dosyć istotna z perspektywy wykonawcy ubiegającego się o udzielenie zamówienia. Jeżeli planuje on udział w większej liczbie przetargów, musi zabezpieczyć zasoby do wykonania wszystkich zamówień o udzielenie których się ubiega a czas od złożenia oferty do momentu wyboru w prostych postępowaniach to zazwyczaj kilka tygodni. Wymaga to strategicznego podejścia, związanie ofertą w pewien sposób blokuje „moc przerobową” danego przedsiębiorcy.
Jeżeli masz pytania dotyczące terminu związania ofertą lub prawa zamówień publicznych, skontaktuj się ze mną kontakt@perspektywaprawa.pl.
autor:
Tymoteusz Przeperski
prawnik, twórca bloga PerspektywaPrawa
więcej o mnie znajdziesz tutaj.
V. Przedłużenie terminu związania ofertą
W toku prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego może dojść do sytuacji, w której wybór wykonawcy ulegnie znaczącemu wydłużeniu, a zamawiający nie jest w stanie dokonać rzetelnego wyboru wykonawcy w terminie związania ofertą.
Wydaje się więc, że z perspektywy zamawiającego w takiej sytuacji korzystne byłoby wydłużenie terminu związania wykonawców złożonymi ofertami. Czy jednak zamawiający ma do tego prawo, skoro związanie ofertą stanowi de facto jednostronne zobowiązanie wykonawcy?
Zamawiający nie może samodzielnie wydłużyć terminu związania ofertą, może jednak wezwać wykonawców do wyrażenia zgody na przedłużenie terminu związania ofertą. Wyrażenie zgody, na przedłużenie terminu związania ofertą nie jest jednak obowiązkiem wykonawcy. Brak wyrażenia zgody na przedłużenie terminu związania ofertą nie może powodować negatywnych dla wykonawcy skutków takich jak wykluczenie z postępowania czy utrata wadium. Zamawiający może jednak odrzucić ofertę wykonawcy w oparciu o art. 226 ust. 1 pkt 12 PZP. Należy podkreślić, że przepisy prawa zamówień publicznych uprawniają zamawiającego wyłącznie do jednokrotnego wezwania wykonawców do wyrażenia zgody na przedłużenie terminu związania ofertą.
Ponadto przepisy prawa zamówień publicznych ściśle wskazują, o jaki okres czasu wykonawca może na wniosek zamawiającego przedłużyć termin związania ofertą.
- W przypadku zamówienia publicznego równego lub przekraczającego progi unijne – wydłużony czas związania ofertą, zgodnie z art. 220 ust. 3 PZP termin związania ofertą nie może nie może zostać wydłużony na więcej niż 60 dni.
- Jeżeli wartość zamówienia publicznego nie przekracza progów unijnych, zgodnie z art. 307 ust. 2 PZP termin związania ofertą nie może nie może zostać wydłużony na więcej niż 30 dni.
Wyjaśnienie zagadnienia progów unijnych na gruncie prawa zamówień publicznych znajdziesz w artykule Tryby udzielania zamówień na gruncie PZP.
III. Termin związania ofertą PZP w przypadku postępowania o udzielenie zamówienia klasycznego o wartości równej lub przekraczającej progi unijne
Prawo zamówień publicznych w sposób odrębny kształtuje terminy związania ofertą, dla zamówień równych lub przekraczających progi unijne, jaki przekraczających te progi. O tym, czym są progi w PZP i czym różnią się postępowania w tych trybach, wyjaśniam w artykule Tryby udzielania zamówień na gruncie PZP.
W przypadku zamówień publicznych, które są równe lub przekraczają progi unijne, zamawiający może określić termin związania oferta na okres nie dłuższy niż 90 dni. Wyjątek od powyższej reguły pojawia się w przypadku zamówienia o udzielenie zamówienia na roboty budowlane o wartości większej lub równej 20 milionów euro, lub zamówienia na dostawy, lub usługi o wartości większej, lub równej 10 milionów euro.
IV. Termin związania ofertą PZP w przypadku postępowania o udzielenie zamówienia o wartości mniejszej niż progi unijne
W przypadku gdy wartość zamówienia publicznego nie przekracza wartości progów unijnych, maksymalny termin związania ofertą nie może być dłuższy niż 30 dni od dnia upływu terminu składania ofert.
Skrócenie przez Ustawodawcę maksymalnego czasu związania ofertą w stosunku do zamówień powyżej progów, wynika z założenia, iż postępowanie to powinno być prostsze, w związku z czym zamawiający nie potrzebuj aż tak długiego terminu na wyłonienie wykonawcy.
Warto zaznaczyć, że Prawo zamówień publicznych, zarówno w przypadku zamówień o wartości równej lub przekraczającej progi unijne, jak i dla progów poniżej progów unijnych wskazuje na maksymalne okresy terminu związania ofertą, jednakże nie wyznacza jego minimalnego terminu. W związku z powyższym każdorazowo przystępując do postępowania prowadzonego na gruncie PZP, warto sprawdzić jaki termin związania ofertą przewidział zamawiający.
I. Czym jest związanie ofertą na gruncie PZP?
Związanie ofertą ma przede wszystkim funkcję gwarancyjną. Celem tej instytucji jest zagwarantowanie zamawiającemu, iż wykonawca, którego oferta zostanie wybrana, podejmie się realizacji zamówienia publicznego. Dzięki związaniu ofertą zamawiający zyskuje także czas na rzetelne przeanalizowanie ofert wykonawców, przed dokonaniem wyboru najkorzystniejszej oferty.
Związanie ofertą jest więc niczym innym jak oświadczeniem wykonawcy, w którym zobowiązuje się on, że w przypadku wyboru jego oferty w danym przedziale czasowym, wskazanym w dokumentach zamówienia, jest gotowy do wykonania zadania, udzielanego w ramach zamówienia publicznego i podejmie się go.
Na gruncie systemu prawa zamówień publicznych związanie ofertą jest więc bardzo istotną instytucją, której brak mógłby oprowadzić do sparaliżowania publicznych procesów inwestycyjnych. Gdyby Ustawodawca nie przewidział instytucji związania ofertą, mogłoby dochodzić do sytuacji, w których wykonawcy składaliby oferty we wszelkich możliwych przetargach, a następnie decydowaliby się na realizację wyłącznie tych najbardziej dla siebie korzystnych. Masowa rezygnacja z zawierania umów o wykonanie zamówienia publicznego prowadziłaby w skrajnych przypadkach do sytuacji, w których wybór wykonawcy mógłby trwać dłużej niż sama realizacja zamówienia.
II. Od kiedy, do kiedy wykonawca jest związany ofertą?
Zasadą obowiązującą na gruncie PZP jest związanie wykonawcy ofertą od momentu upływu terminu składania ofert. Należy podkreślić, że bieg terminu związania ofertą biegnie od zakończenia terminu składania ofert wskazanego w specyfikacji warunków zamówienia, a nie momentu, w którym konkretny wykonawca złożył swoją ofertę.
Samodzielne obliczanie terminu związania ofertą może jednak nadal budzić u wykonawców wątpliwości. Z tego względu, aby rozjaśnić kwestię określania terminu związania ofertą, Ustawodawca w „nowym” prawie zamówień publicznych wskazał, iż termin związania oferta określany jest w dokumentach zamówienia nie tylko liczbą dni, ale także konkretną datą. Wykonawca przestaje być związany ofertą po upływie powyższego terminu.
Na czym polega związanie ofertą na gruncie prawa zamówień publicznych?
Jakiś czas temu rozmawiałem z przedsiębiorcą, który dopiero stawia pierwsze kroki w branży przetargów publicznych, zadał mi on pytanie czym jest związanie ofertą na gruncie prawa zamówień publicznych. Pytanie to jest zrozumiałe, gdyż Ustawodawca w przepisach PZP nie podaje wprost definicji pewnych pojęć, istotnych dla tej ustawy. Przepisy nie wyjaśniają bezpośrednio, czym jest między innymi instytucja związania wykonawców złożoną przez nich ofertą.
Jest to jednak zagadnienie istotne, dlatego z pomocą przychodzą doktryna prawa zamówień publicznych i jego praktyczne stosowanie. Odwołując się do tych źródeł, w niniejszym artykule postaram się wyjaśnić instytucję związania ofertą.
Spis treści:
I. Czym jest związanie ofertą na gruncie PZP?
II. Od kiedy, do kiedy wykonawca jest związany ofertą?
PerspektywaPrawa
Twoje prawa, nasza pasja
Perspektywa Prawa
blog autorstwa
Tymoteusza Przeperskiego
Polityka prywatności | Polityka cookies | Regulamin zakupów
Copyright © 2024 Tymoteusz Przeperski