VI. Zaliczenie wadium na poczet zabezpieczenia należytego wykonania

Aby ograniczyć liczbę czynności podejmowanych po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty złożonej w postępowaniu prowadzonym na gruncie prawa zamówień publicznych, w art. 450 ust. 4 PZP przewidział, że wadium wniesione przez wykonawcę w pieniądzu w przypadku wybrania jego oferty może być zaliczone na poczet należytego zabezpieczenia umowy. Należy podkreślić, że czynności tej zamawiający może dokonać wyłącznie za zgodą wykonawcy.

VII. Podsumowanie instytucji wadium w systemie zamówień publicznych

Wydaje się, że ryzyko utraty wadium może zniechęcać przedsiębiorców przed ubieganiem się o udzielenie zamówienia publicznego, w mojej ocenie niebezpieczeństwo utraty wadium nie jest wysokie. Jeżeli biorąc udział w przetargu, będziemy pilnowali dokonywanych w jego toku czynności oraz w sposób przemyślany złożymy ofertę, nie należy przesadnie obawiać się utraty wadium.

Wykonawcy powinni pamiętać o fakcie, że zamawiający ściśle podlega przepisom prawa zamówień publicznych, a w razie ich naruszenia mogą dochodzić ochrony swoich interesów przed Krajową Izbą Odwoławczą oraz sądami powszechnymi. W przypadku gdy wykonawca obawia się, czy podoła obowiązkom ciążącym na nim w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, warto rozważyć skorzystanie z pomocy prawnika specjalizującego się w PZP. Jeżeli masz pytania dotyczące wadium lub ogólnie prawa zamówień publicznych, skontaktuj się ze mną kontakt@perspektywaprawa.pl.

autor:

Tymoteusz Przeperski

prawnik, twórca bloga PerspektywaPrawa

więcej o mnie znajdziesz tutaj.

V. Zatrzymanie wadium przez zamawiającego

Wadium na gruncie prawa zamówień publicznych ma za zadanie zabezpieczyć, że wykonawca wywiąże się z obowiązków, które na siebie zaciąga, składając ofertę w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. W przypadku naruszenia tych zasad zamawiający nie oddaje wykonawcy wadium, które przechodzi na jego rzecz i klasyfikowane jest jako wpływ z innych dochodów.

Ustawodawca w art. 98 ust. 6 PZP ściśle określił zamknięty katalog podstaw zatrzymania wadium, do których należą:

• niezłożenie podmiotowych środków dowodowych, po wcześniejszym wezwaniu przez zamawiającego
• niezłożenie oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu, spełnianiu warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji, po wcześniejszym wezwaniu przez zamawiającego
• niezłożenie innych dokumentów lub oświadczeń wymaganych przez zamawiającego, po wcześniejszym dokonaniu przez niego wezwania
• niewyrażeniu przez wykonawcę zgody na poprawienie omyłki, jeżeli jej brak doprowadził do niemożliwości wybrania oferty jako najkorzystniejszej
• wykonawca, którego oferta została wybrana odmówił zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego
• wykonawca, którego oferta została wybrana nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy
• zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, którego oferta została wybrana.

W przypadku wniesienia wadium w gotówce środki te nie są po prostu zwracane wykonawcy. Jeżeli wadium zostanie wniesione w innej formie np. w formie gwarancji lub poręczenia, zamawiający wzywa gwaranta lub ubezpieczyciela do wypłaty środków pieniężnych w wysokości odpowiadającej wadium określonemu w SWZ danego postępowania. Nie oznacza to jednak, że wykonawca, któremu wadium zostało potrącone, uniknie odpowiedzialności materialnej. Podmiot trzeci, który uregulował zobowiązanie wykonawcy, będzie uprawniony, aby dochodzić od wykonawcy zwrotu poniesionych kosztów tytułem roszczenia regresowego. Należy pamiętać, że jeżeli wykonawca nie zgadza się z decyzją zamawiającego o zatrzymaniu wadium, przysługuje mu prawo wniesienia odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej.

III. Na jaki okres czasu wnosi się wadium?

Tak jak pisałem powyżej, wadium w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego co do zasady zwracane jest wykonawcy. Ustawodawca w art. 97 ust. 5 PZP wprost wskazuje, że wadium wnosi się przed upływem terminu składania ofert i utrzymuje nieprzerwanie do dnia upływu terminu związania ofertą.

Przepisy nakazują, że wadium wnosi się przed terminem składania ofert. Dlatego w przypadku wnoszenia wadium w formie pieniądza, w obliczu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 4 stycznia 1995 roku, sygn. akt III CZP 164/94, do skutecznego wniesienia wadium w formie pieniężnej dojdzie dopiero w momencie uznania środków na rachunku bankowym zamawiającego.

IV. Zwrot wadium, wniesionego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego

Na gruncie prawa zamówień publicznych należy rozróżnić sytuację, w których zamawiający automatycznie zwraca wadium od sytuacji, w których wykonawca musi złożyć wniosek o zwrot wadium. W obu przypadkach ma jednak zastosowanie ogólna zasada, wyrażona na gruncie art. 98 ust. 1 i 2 PZP, że zamawiający zwraca wykonawcy wadium niezwłocznie od wystąpienia jednej z przesłanek do jego zwrotu lub złożenia wniosku o zwrot, jednak nie później niż w ciągu 7 dni.

Pierwsza kategoria podstaw zwrotu wadium określa kiedy zamawiający z mocy prawa bez żadnych dodatkowych czynności zwraca wykonawcy wadium. Dzieje się tak w przypadku:

• upływu terminu związania ofertą
• zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego
• unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia, z wyjątkiem sytuacji, gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie na czynność unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia

Poza powyższymi sytuacjami wykonawca sam może zgłosić się do zamawiającego o zwrot wadium, gdy:

• wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert
• jego oferta została odrzucona
• oferta innego wykonawcy została wybrana jako najkorzystniejsza
• po unieważnieniu postępowania, w przypadku, gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie na czynność unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia

Jak widać wadium, o ile nie zostanie zatrzymane, zawsze zostanie automatycznie zwrócone wykonawcy po zakończeniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Możliwość zawnioskowania o zwrot wadium przewidziana jest, aby odblokować przed zakończeniem postępowania wykonawców, który wiedzą, że mają małe szanse na uzyskanie danego zamówienia.

Warto zaznaczyć, że zgodnie z art. 98 ust. 3 PZP złożenie przez wykonawcę ubiegającego się o udzielenie zamówienia publicznego wniosku o zwrot wadium pozbawia go prawdo do wniesienia odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej.

I. Wadium w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego

Wadium jest to określona przez zamawiającego suma pieniężna, wyrażona w złotówkach, którą wykonawca chcący uczestniczyć w postępowaniu powinien uiścić na rzecz zamawiającego.

Wadium podlega zwrotowi niezależnie od tego czy oferta złożona przez wykonawcę zostanie wybrana, czy też nie, chyba że wykonawca nie dopełni obowiązków ciążących na nim z tytułu ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego. Na podkreślenie zasługuje, że to czy w konkretnym postępowaniu wykonawcy będą zobowiązani do wniesienia wadium i jaka będzie jego wysokość, Ustawodawca pozostawił do swobodnej oceny zamawiającego. Ustawodawca ograniczył jednak ustawowo górną granicę wysokości wadium. Zgodnie z art. 97 ust. 2 PZP wadium wymagane do ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego, nie może być wyższe niż 3 % wartości zamówienia, którego dotyczy przedmiotowe postępowanie.

Niezłożenie wadium w terminie składania ofert będzie skutkowało odrzuceniem oferty wykonawcy.

II. Formy wnoszenia wadium na gruncie PZP

Najbardziej oczywistą formą wniesienia wadium w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego są środki pieniężne, które przekazuje się na rachunek bankowy zamawiającego. Należy pamiętać, że wadium w środkach pieniężnych można złożyć wyłącznie przelewem na rachunek bankowy zamawiającego, nie można wnieść wadium w gotówce! Wniesienie wadium w pieniądzu wiąże się jednak z „zamrożeniem” czasami znacznej sumy środków wykonawcy ubiegającego się o udzielenie zamówienia publicznego. Nie każdy przedsiębiorca może sobie na to pozwolić, dlatego na gruncie art. 97 ust. 7 PZP Ustawodawca przewidział, iż wadium może być wnoszone także w formie:

• gwarancji bankowych
• gwarancji ubezpieczeniowych
• poręczeniach funduszów poręczeniowych i pożyczkowych

Wniesienie wadium w jednej z powyższych form wiąże się z zawarciem przez wykonawcę umowy z podmiotem bankowym lub ubezpieczeniowym, który to za wynagrodzeniem poręcza za wykonawcę. W razie konieczności zatrzymania wadium zamawiający pobiera odpowiednią kwotę od poręczyciela, a ten dochodzi jej zwrotu od wykonawcy.

Na marginesie warto zaznaczyć, że obowiązek złożenia wraz z ofertą potwierdzenia wniesienia wadium pojawia się wyłącznie w przypadku wnoszenia wadium w formie niepieniężnej. Z mojego doświadczenia wynika jednak, że wnosząc wadium w formie gotówki także watro przedstawić potwierdzenie jego wniesienia wraz z ofertą. Wynika to z faktu, iż przepływ informacji pomiędzy działami finansowymi i zamówień publicznych zamawiającego może być wydłużony, a to może prowadzić do wydłużenia czasu wyboru oferty lub w skrajnych przypadkach wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień.

Nie obligatoryjną, ale często pojawiającą się instytucją prawa zamówień publicznych jest zobowiązanie wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego do wniesienia wadium. Na pierwszy rzut oka wadium może kojarzyć nam się z rękojmią wnoszoną w licytacji, jest to całkiem słuszne skojarzenie, gdyż obie instytucje mają ze sobą wiele wspólnego, jednak po bliższej analizie dostrzegamy, że wadium na gruncie PZP ma wiele charakterystycznych i unikalnych cech. Czym charakteryzuje się wadium w zamówieniach publicznych i jakie pełni zadanie postaram się przybliżyć w niniejszym artykule.

Spis treści:

I. Wadium w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego

II. Formy wnoszenia wadium na gruncie PZP

III. Na jaki okres czasu wnosi się wadium?

IV. Zwrot wadium, wniesionego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego

V. Zatrzymanie wadium przez zamawiającego

VI. Zaliczenie wadium na poczet zabezpieczenia należytego wykonania

VII. Podsumowanie instytucji wadium w systemie zamówień publicznych

PerspektywaPrawa

Twoje prawa, nasza pasja

Perspektywa Prawa

blog autorstwa

Tymoteusza Przeperskiego

Polityka prywatności | Polityka cookies | Regulamin zakupów

Copyright © 2024 Tymoteusz Przeperski